Na południowych obszarach Związku Radzieckiego w ciepłej porze roku, przy temperaturze powietrza wyższej niż 33 °C (średnia temperatura skóry), oprócz ciepła uzyskiwanego ze spalania substancji pokarmowych organizm otrzymuje ciepło z otoczenia poprzez konwekcję, pochłanianie, a także wraz z wdychanym powietrzem. Aby temperatura wewnętrzna organizmu pozostała stała, łączna ilość uzyskanego ciepła powinna być zrównoważona jego stratą przez parowanie potu z powierzchni ...
Na środkowych i północnych obszarach Związku Radzieckiego przez większą część ciepłej pory roku straty ciepła człowieka obnażonego są większe od ilości ciepła uzyskiwanego. Aby utrzymać stałą temperaturę wnętrza organizmu, należy więc zmniejszyć straty ciepła. Zapewnia to odzież mająca odpowiednie właściwości termoizolacyjne.W badaniach np. Ajzensztata, Budyko i innych szacowano wartości poszczególnych składowych wymiany ciepła między otoczeniem a organizmem człowieka nie ubranego ...
Różnica bilansu cieplnego ciała człowieka pomiędzy miejscami o surowym klimacie i o klimacie umiarkowanym czy ciepłym wzrasta zimą i w porach przejściowych (wiosną i je- sienią). Na obszarach o klimacie subtropikalnym okres, kiedy w wymianie ciepła z otoczeniem straty przewyższają ilość uzyskiwanego ciepła, jest znacznie krótszy niż w innych strefach klimatycznych Związku Radzieckiego. Stąd też na południu ciepłą odzież nosi ...
Zależy ona od trybu i warunków życia, wieku, jak również od tego, czy człowiek znajduje się w spoczynku, pracuje umysłowo czy wykonuje pracę wymagającą dużego wysiłku fizycznego.W zależności od wieku, stopnia zahartowania i wytrzymałości na chłód czy upał organizm może wytwarzać różne ilości ciepła. Nieraz stykamy się z różnymi odczuciami temperatury otaczającego środowiska. Wśród osób przebywających w tym samym pomieszczeniu ...
Można to łatwo zaobserwować jesienią, np. w środkach komunikacji, kiedy to widzi się dosyć ciepło ubrane osoby wyglądające na zziębnięte, podczas gdy inni, lżej ubrani nie sprawiają takiego wrażenia. Podobnie w czasie wycieczek; w tych samych warunkach atmosferycznych z jednych leje się pot, twarze ich są czerwone z przegrzania i wysiłku, a inni wyglądają normalnie.W rezultacie wielowiekowego przystosowania się do ...
W tych warunkach przyjmuje się, że komfort termiczny występuje przy temperaturze powietrza około 23°C, podczas gdy w miejscowościach uzdrowiskowych i wypoczynkowych na południu Związku Radzieckiego, np. na wybrzeżu Morza Czarnego, gdzie ludzie wystawiają na bezpośrednie działanie promieni słonecznych i morskiego powietrza znacznie większą część powierzchni ciała — temperatura powietrza zapewniająca taki stan wynosi 25°C. W okolicach polarnych dla osób zaaklimatyzowanych ...
Wielkości te wyrażają odczucie cieplne człowieka przy jednoczesnym działaniu temperatury, wilgotności powietrza i prędkości wiatru NTE (normalna temperatura efektywna) oraz promieniowania słonecznego — REET (ra- diacyjno-ekwiwalentno-efektywna temperatura) lub TRE (temperatura radiacyjno-efektywna).Wpływ ruchu powietrza (wiatru) i jego wilgotności na odczuwanie bodźców termicznych można zilustrować na przykładzie. Odczucie ciepła przez człowieka znajdującego się na plaży w pogodny dzień, gdy temperatura powietrza równa jest ...
Poza strefą komfortu — w warunkach dyskomfortu termicznego człowiek doznaje uczucia chłodu lub gorąca. W pomieszczeniach w których człowiek przebywa dłuższy czas, optymalne warunki termiczne określa temperatura 18—20°C i wilgotność względna powietrza 30—60% (odnosi się to do strefy klimatu umiarkowanego i pomieszczenia odpowiednio wietrzonego).Wartości REET pokazują, jaki jest udział promieniowania słonecznego w nagrzewaniu ciała człowieka. Jeśli znajdujemy się na czarnomorskiej ...
W ocenie wrażenia ciepła doznawanego przez człowieka za pomocą kompleksowych wskaźników bioklimatycznych, tzn. NTE i REET, nie uwzględnia się cieplnego wpływu wody morskiej, rzek, lasu, a nawet niewielkich skupisk drzew. W czasie dużego upału zwiększają one komfort otoczenia. Jeśli natomiast człowiek znajduje się w pobliżu zboczy gór, budynków, murów — może nastąpić osłabienie jego poczucia ciepła w stopniu zależnym od ...
Łatwo zauważyć, że wobec wskazanych wyżej trudności w ocenie wpływu różnych czynników środowiska na wymianę ciepła między organizmem człowieka a otoczeniem skuteczność stosowanych do tego celu wskaźników NTE i REET nie zawsze może być zadowalająca. Dlatego też wielu bioklimatologów poszukuje nowych, lepszych metod.Stwierdzono, że dobre samopoczucie człowieka mogą zapewnić pewne kombinacje temperatury i wilgotności powietrza. Wyższą temperaturę łatwiej znosi się ...
Jednakże przy niektórych chorobach suche powietrze ma właściwości lecznicze. Tak na przykład w jednym z najbardziej gorących i suchych obszarów Związku Radzieckiego — w Bajram- -Ali w Azji Środkowej, gdzie roczna suma opadów nie przekracza 200 mm, leczy się choroby nerek. W takim klimacie nerki nie pracują zbyt intensywnie, ich funkcję przejmuje częściowo skóra, z której wyparowuje duża ilość wody. ...
Tymczasem taki sam upał, a nawet większy, przy suchym powietrzu w pobliżu Jeziora Aralskiego czy Aszchabadu, jest mniej dokuczliwy. Upalne i bardzo wilgotne powietrze w Batumi (gdzie w ciągu roku spada około 3000 mm deszczu, tj. 15 razy więcej niż w wielu regionach Azji Środkowej), przy temperaturze latem 28— 35°C w dzień, przy braku wiatru albo przy słabym wietrze, sprawia, ...
Szczególnie przeciwwskazany jest pobyt w okresie letnim w upalnym klimacie wybrzeża Morza Czarnego (okolice Batumi) dla chorych na reumatyzm i zapalenie stawów, gdyż bardzo niekorzystne jest oddziaływanie zarówno wilgotnej gleby, jak i wilgotnego powietrza. W takich warunkach czują się też nte najlepiej ludzie, u których układ ter- moregulacyjny nie działa dostatecznie sprawnie, a także nawet ci, którzy nie odczuwają żadnych ...
Należy podkreślić, że według współczesnych poglądów pojęcie komfortu klimatycznego – obejmuje także takie parametry, jak: czystosć powietrza, jego jonizacja, zawartość określonych domieszek oraz elektryczne właściwości atmosfery.Ze względu na to, że ludzi stale mieszkających na północy lub na południu cechuje rożna wrażliwość na bodźce termiczne, a przede wszystkim cierpią oni na różne dolegliwości, mają też inne wymagania co do komfortu termicznego. ...
Dla człowieka chorego ich znaczenie jest jeszcze większe, ponieważ przy niektórych chorobach, np. układu krążenia, niezbędne są tzw. oszczędzające warunki klimatyczne, do których organizm przystosowuje się bez większego wysiłku.W przypadku wielu schorzeń korzystny jest wypoczynek na wybrzeżu morskim, bądź to w warunkach umiarkowanego klimatu, bądź na południu, jednakże nie podczas letnich upałów.Przy przemęczeniu i niektórych chorobach układu nerwowego korzystne natomiast ...
Wiatr w pewnych warunkach może korzystnie oddziaływać na organizm ludzki, a w innych — szkodzić. Zależy to przede wszystkim, od jego prędkości, a także od temperatury i wilgotności powietrza oraz ukształtowania terenu. W odniesieniu do ludzi chorych ważny jest także rodzaj schorzenia. Wiatr wpływa na wymianę ciepła między organizmem i otoczeniem, a zwłaszcza na wydzielanie potu. Inny będzie wpływ wiatru ...
Na obszarach, gdzie lato nie jest zbyt ciepłe, np. na wybrzeżu Bałtyku, aby uniknąć ochładzającego działania wiatru, kąpiele słoneczne przeprowadza się zwykle w miejscach osłoniętych od chłodnego wiatru w sposób naturalny lub sztuczny. Dodatkowy strumień ciepła można uzyskać, gdy osłony są jasne i mają dużą zdolność odbijania promieniowania słonecznego(zasięg odbitego promieniowania wynosi 4—m od osłony). Również dobrze osłaniają od wiatru ...
W 1951 roku latem członkowie ekspedycji naukowej, w której uczestniczył, pracowali na pustyni Kara-kum w Turkmenii podczas dużych upałów (48 °C), przy bardzo niskiej wilgotności powietrza, rozebrani do spodenek, w płóciennych furażerkach na głowach. Duchoty prawie nie odczuwali, gdyż wiatr wiejący z prędkością 5 m/s umożliwiał szybkie parowanie potu z powierzchni skóry, tak że nie była ona prawie wcale wilgotna. ...
Przez to wzmaga się proces ciągłego ochładzania ciała. Według badań B. Ajzensztata w chłodnej porze roku w Azji Środkowej, przy wzroście szybkości wiatru z 0,5 m/s do 5 m/s, utrata ciepła przez konwekcję warasta trzykrotnie. Toteż przy chłodnej i wietrznej pogodzie przypadki przeziębień, odmrożeń nóg, rąk, uszu i policzków podczas długotrwałego przebywania na powietrzu zdarzają się częściej niż przy pogodzie ...
W sanatoriach i szpitalach na tycfl terenach, stosownie do stopnia surowości pogody (określonego według skali Bodmana), ustala się odpowiednie zabiegi klimatoterapeutyczne oszczędzające lub hartujące organizm człowieka (przechadzki, spacery, jazdę na nartach, wycieczki). Należy jednakże zauważyć, że przy chłodnej, ale niezbyt mroźnej pogodzie, szczególnie jeśli nie towarzyszy jej podwyższona wilgotność po- . wietrzą, wiatr o umiarkowanej prędkości stanowi czynnik tonizujący przy ...
Wiatr ten wieje tam przez cały rok, jednak zimą osiąga szczególnie duże prędkości, dochodzące do 40—45 m/s. Meteorolodzy nazywają go „bora”. Dla większości ludzi jest to wiatr trudny do zniesienia, powodujący złe samopoczucie. Wieje wtedy, gdy nad głównym grzbietem gór, który w pobliżu miasta zwęża się i obniża, przechodzi front chłodny. Góry rozciągające się na północny-wschód od Noworosyjska mają wysokość ...
Sztorm trwa kilka dni, niekiedy prawie bez przerwy. Średnio w ciągu roku jest tam 46 dni z silnym wiatrem północ- no-wschodnim, z tego przez ponad 20 dni wiatr wieje ze sztormową prędkością ponad 20 m/s. Zimą, gdy wieje „nord-ost”, temperatura powietrza spada do minus 10—15C, ale silny, porywisty wiatr sprawia, że człowiek odczuwa chłód taki jak przy syberyjskich mrozach. Przy ...
Silny wiatr unosi tumany pyłu wapiennego, szkodliwie działającego na drogi oddechowe, oczy i skórę. Pył ten, podobnie jak drobny piasek w czasie burzy piaskowej na pustyni, przenika przez najmniejsze szczeliny do mieszkań, środków komunikacji miejskiej, na statki w porcie. Pełno go w odzieży i we włosach, skrzypi w zębach, działa bardzo przygnębiająco nie tylko na chorych, ale także na zdrowych ...
Niekorzystne działanie silnych wiatrów na człowieka wzmagają bakterie i wirusy chorobotwórcze przenikające razem z pyłem do osłabionego organizmu.Korzystny albo szkodliwy wpływ wiatrów w dużym stopniu zależny jest od prędkości przemieszczania się mas powietrza. Dla wielu miejscowości podgórskich charakterystyczne są ciepłe i suche wiatry — feny. Powstają one w przypadku dużych różnic ciśnienia po obu stronach grzbietów gór. Powietrze ochładza się ...
W okresie wiatrów fenowych gwałtownie wzrasta liczba zawałów serca, udarów mózgu, ataków dusznicy bolesnej, czemu sprzyjają nie tylko nagłe zmiany ciśnienia, ale i znaczny wzrost temperatury oraz spadek wilgotności.Gdy mowa o skutkach oddziaływania wiatru na organizm człowieka, trudno nie poruszyć problemu wpływu ruchu powietrza wewnątrz pomieszczeń na znajdujące się tam osoby. Wiele ludzi boi się bowiem przeciągów i zapobiega ich ...
Taka wentylacja jest niezbędna, aby zapobiec gromadzeniu się w powietrzu nadmiernych ilości dwutlenku węgla, odnosi się do pomieszczeń, w których nie pali się papierosów oraz nie używa się kuchenek czy grzejników gazowych. W kuchniach wentylacja powinna być bardziej intensywna, w przeciwnym razie będzie się w nich gromadził czad i inne produkty niepełnego spalania. Wietrzenie pomieszczeń jest zatem konieczne. Należy więc otwierać ...
Na człowieka działa stale cały zespół elementów meteorologicznych (temperatura, ciśnienie, wilgotność, wiatr, promieniowanie słoneczne, opady atmosferyczne itd.). Zespół ten, określony dla danej chwili i miejsca, nazywany jest pogodą. Zdarza się, że przez pewien czas w danej miejscowości poszczególne składniki pogody mogą mieć wpływ dominujący; w okolicach Noworosyjska przy sztormowej pogodzie jest to wiatr północno-wschodni, w podmoskiewskim rejonie podczas mokrego lata — ...
Warunki klimatyczne występujące na południowych wybrzeżach Krymu w pewnych porach roku przyjmowano za wzorzec takiego klimatu oszczędzającego. Surową, chłodną i zmienną pogodę uważano za szkodliwą, zle wpływającą na człowieka — obciążającą, wywołującą w organizmie niekorzystne zmia- ^ Współcześnie poglądy te uległy zmianie. Według specjalistów od ochrony zdrowia w leczeniu i w procesie rekonwalescencji obok oszczędzających warunków klimatycznych du- że znaczenie ...
Przewaga określonych typów pogody w danym klimacie korzystnie działających na zdrowie, decyduje właśnie o jego leczniczych hartujących właściwościach.Gwałtownym zmianom pogody związanym z przechodzeniem frontów atmosferycznych towarzyszy pogorszenie stanu zdrowia wielu chorych, szczególnie ostro odczuwają je osoby z niedomaganiami układu krążenia. Dlatego zawarte w codziennych prognozach meteorologicznych dane o przebiegu frontów atmosferycznych powinny być brane pod uwagę przy ustalaniu indywidualnego leczenia w ...
W bioklimatologii w ostatnich latach często stosuje się metodę oceny bilansu cieplnego ciała człowieka. Uzyskane za pomocą tej metody dane pozwoliły grupie badaczy kierowanej przez M. Budyko opracować mapy stref komfortu klimatycznego dla ciepłej pory roku oraz ustalić niezbędne termoizolacyjne właściwości odzieży dla całego obszaru Związku Radzieckiego.Klimatolog W. Rusanow zaproponował „wskaźnik zmienności pogody”, wyrażający w procentach stosunek częstości zmian określonych ...
Ich prace wykazały, że zbyt dużym zmianom z dnia na dzień temperatury i ciśnienia powietrza bardzo często towarzyszy wzrost zachorowań na różne choroby i pogorszenie samopoczucia u osób reagujących na nagłe zmiany pogody (ludzi takich nazywamy wrażliwymi meteor otropowo). Aby można było uwzględnić wpływ na człowieka wspomnianych wskaźników klimatycznych, opracowano mapy ich zmian w ciągu doby.Szersze zastosowanie maszyn matematycznych do ...
Zastosowano ją do opracowania biometeorologicznej charakterystyki różnych regionów Związku Radzieckiego. Tego rodzaju prace są prowadzone w dalszym ciągu. Na podstawie analizy dobowych danych dotyczących przyjętych elementów meteorologicznych określa się charakterystyczny typ pogody w danym miejscu i czasie oraz ocenia jego zmienność, tj. oblicza się, ile dni bez przerwy utrzymuje się pewien typ pogody i ile razy występuje w ciągu miesiąca. Opracowania ...
Autor tej metody jest zdania, że dla biometeorologicznej oceny pogody nie wystarczy wiedza o powtarzaniu się słonecznej i ciepłej, deszczowej lub wietrznej pogody, ale należy także uwzględniać długość utrzymywania się poszczególnych jej typów.Rozważmy następujący przykład. Jeśli człowiek przyjechał na miesięczny wypoczynek na estońskie wybrzeże Bałtyku i w tym okresie było tam dziewięć dni deszczowych, to nie jest dla niego obojętne, ...
Ponadto ta sama temperatura w tym samym okresie w dwóch różnych miejscach może być związana z różnymi zjawiskami atmosferycznymi. Tak na przykład temperatura — 10°C w styczniu w Batumi wiąże się z napływem chłodnych mas powietrza z północy, towarzyszących cyklonom. U ludzi tam zamieszkujących wywołuje odczucie niezwykłego chłodu, ponieważ w strefie klimatu subtropikalnego zimą temperatury prawie zawsze są dodatnie i ...
Odczucie ciepła w różnych warunkach środowiska przyrodniczego zależy zarówno od czynników natury meteorologicznej, jak i fizjologicznej. Z tych względów problem „klimat i człowiek” można rozwiązać tylko przy współdziałaniu lekarzy i biometeorologów. Teoretyczne podstawy fizjologicznej klasyfikacji klimatu zostały opracowane przez I. Kandrora, D. Deminę i E. Ratnera.Przeprowadzono 845 obserwacji 98 zdrowych osób, ubranych stosownie do pory roku i pogody, znajdujących się ...
Przyjął on, że przy zachowaniu stałej temperatury wnętrza ciała — temperatury powierzchni skóry tułowia, stóp, rąk itd. nie są jednakowe przy tych samych warunkach zewnętrznych, a ponadto różna jest szybkość zmian temperatury’ powierzchni skóry różnych części ciała przy zmianie temperatury powietrza. Założenia te są w pełni uzasadnione, znajdują eksperymentalne potwierdzenie. Przy ocenie wpływu klimatu na stan termiczny organizmu Ratner przyjął ...
Okazało się, że stan komfortu termicznego gdy człowiek nie odczuwa ani nadmiernego ciepła, ani chłodu — powstaje przy średniej ważonej temperaturze skóry 31—33 °C. Obniżenie jej o kilka stopni powoduje także określone ochłodzenie ciała. Przy upalnej pogodzie napięcie mechanizmów termoregulacyjnych organizmu najlepiej charakteryzuje ilość wydzielanego potu, a przy pogodzie ciepłej czy chłodnej — średnia ważona temperatura skóry. Biorąc to pod uwagę ...
W złożonym zjawisku oddziaływania pogody na człowieka należy uwzględniać jednoczesny wpływ wielu zmieniających się w czasie czynników zewnętrznych (promieniowanie słoneczne: podczerwone, widzialne, nadfioletowe, temperatura powietrza, jego wilgotność, ciśnienie atmosferyczne, wiatr, jonizacja powietrza, elektryczność atmosferyczna itd.).Odczucie ciepła zależy także od odzieży, jaką człowiek nosi, od tego, czy jest ona odpowiednia do aktualnej pogody. Jeśli człowiek odpoczywający biernie i turysta mają odzież o ...
Związki pomiędzy poszczególnymi typami pogody a stanami organizmu człowieka, zaobserwowane przez fizjologów, stały się dla autorki tej książki podstawą oceny przydatności różnych typów pogody dla różnych form wypoczynku letniego, turystyki oraz leczenia klimatycznego. Dobór zajęć zależy przede . wszystkim od warunków przyrodniczych. I tak na terenach leśnych są to spacery, zbieranie jagód, grzybów, polowania; nad morzem czy j nad rzeką ...
Najbardziej sprzyjająca jest pogoda typu N. Zapewnia ona optimum fizjologiczne, przy którym obciążenie systemu termoregulacyjnego ustroju jest niewielkie. Możliwe są wówczas zajęcia, które wywołują jego umiarkowane obciążenie i sprzyjają trenowaniu i hartowaniu organizmu. Mniej korzystna dla letniego wypoczynku i turystyki jest pogoda typu 1-C, w zaproponowanej przez autorkę klasyfikacji nazywana ciepłą subkomfortową. Do chłodnego subkom- fortu należy częściowo pogoda typu 1-Ch. ...
W warunkach chłodnego subkomfortu formy zalecanych zajęć rekreacyjnych mogą ulec rozszerzeniu dzięki wykorzystaniu naturalnych i sztucznych osłon od wiatru. Przy tego typu pogodzie szczególnie korzystne dla organizmu są gry sportowe (piłka nożna, siatkówka, koszykówka), a także biegi, skoki, podczas których wzrasta ilość ciepła wytwarzanego przez organizm. W miejscach osłoniętych od wiatru drzewami, krzewami, wydmami albo jasnymi płotami, ścianami odbijającymi promieniowanie ...
Pogodę komfortową i subkomfortową (tak ciepłą, jak i chłodną) uznajemy za sprzyjające człowiekowi. Do dyskomfortowych zalicza się pogody upalne i bardzo chłodne . Tworzą one okresy pogody nie sprzyjającej.Składają się na nie pogody typu 2-C, 3-C, 4-C, częściowo 1-Ch (poniżej pewnej temperatury powietrza) oraz 2-Ch, 3-Ch i 4-Ch. Korzystny bądź niekorzystny wpływ pogody na człowieka zależy przede wszystkim od temperatury powietrza, ...
Bardzo nie sprzyjająca, a niekiedy niebezpieczna dla turystów i wczasowiczów nad morzem jest pogoda sztormowa, kiedy wieją silne wiatry, a dla osób przebywających w okolicach podgórskich i w górach — okresy ulewnych deszczów, podczas których mogą powstawać wartkie potoki niosące błoto i kamienie lub lawiny kamieni. Osoby odpoczywające w obozach i bazach turystycznych w górach, uczestnicy wspinaczek powinni się orientować, ...
Ocenę warunków pogodowych w danej miejscowości przeprowadza się w następujący sposób. Z tablic zawierających wartości poszczególnych elementów meteorologicznych danej miejscowości wypisuje się potrzebne dane (temperatura, wilgotność powietrza, prędkość wiatru, wielkość opadów, zachmurzenie, liczba dni z burzą, z mgłą) i na tej podstawie, np. dla godziny 13 (II termin obserwacyjny na stacjach meteorologicznych), określa się typ po- ’ gody dla każdego ...
Z wykresu można odczytać, że w tym górskim uzdrowisku w 1962 roku dni z chłodną sub- komfortową pogodą zdarzały się nawet w grudniu, lutym, marcu, a w listopadzie ten typ pogody występował łącznie przez ponad pół miesiąca. Należy zaznaczyć, że na wykresach pogody dla wszystkich miesięcy przyjęto jednakową liczbę dni — 30. Wiąże się z tym pewna ich nieścisłość, jednak ...
Uśredniając dane dla poszczególnych miesięcy uzyskiwane w ciągu wielu lat można dla każdej miejscowości (gdzie zbierane są dane meteorologiczne) opracować wykres obrazujący średnie wieloletnie częstotliwości występowania wyróżnionych typów pogody w poszczególnych miesiącach. Mając tego rodzaju wykresy dla różnych miejscowości w danym regionie, można wykonać przestrzenno-czasową analizę pogody badanego obszaru i w ten sposób wyróżnić tereny o największych walorach wypoczynkowo-turystycznych w poszczególnych ...
Stosowane w ocenie warunków pogodowych terminy: okres komfortowy, subkomfort, dyskomfort nie są zbyt ścisłe, bowiem nawet w porze roku o najlepszej pogodzie nie wszystkie dni miesiąca mają pogodę komfortową i sub- komfortową. Poprawniej byłoby mówić: liczba dni z komfortowymi, subkomfortowymi, dyskomfortowymi warunkami pogodowymi. Terminy te są dłuższe, mniej wygodne w użyciu. Dlatego też powszechnie stosowane niezbyt ścisłe określenia traktujemy jako ...
W Dudince (leżącej za kołem podbiegunowym, u ujścia Jeniseju) i w Anadyrze (położonym nad Morzem Beringa) okresy pogody subkomfortowej są krótsze, ponieważ wiosna rozpoczyna się tam później, a jesienne chłody pojawiają się wcześniej niż na północy europejskiej części Związku Radzieckiego (Archan- gielsk). Także okres pogody komfortowej Du- dinka ma krótszy niż Archangielsk. Jeszcze surowszy jest klimat w Anadyrze. Dla strefy klimatu ...
Różnica warunków termicznych między różnymi szerokościami geograficznymi terytorium Związku Radzieckiego polega nie tylko na tym, że na północy są większe chłody niż na południu, ale także na tym, że różny jest czas trwania poszczególnych pór roku w tych regionach. Tak na przykład w strefie wczasowo-wypo- czynkowej Leningradu, na wybrzeżu Zalewu Fińskiego, średnio w roku jest 106 dni mroźnych, natomiast w ...
Także roczna amplituda temperatury (tj. różnica średnich temperatur lata i zimy) na północy europejskiej części Związku Radzieckiego (dla Archangielska wynosi ona 28,3°C) jest 1,6 raza większa niż na południu (w Soczi wynosi ona 17,7°C). Jeszcze bardziej wzrasta amplituda temperatury w strefie klimatu kontynentalnego, w azjatyckiej części Związku Radzieckiego. Podobne prawidłowości występują także w przypadku dobowych amplitud temperatury powietrza: są one ...
Odstępstwa pogody od jej typowego przebiegu w danym regionie mogą być tak znaczne i długotrwałe, że można czasem odnieść wrażenie, jakby ten region przesunął się do sąsiedniej strefy klimatycznej. Sytuacje takie ilustrują wykresy pogody dla Moskwy i Rygi w latach 1962 i 1964 (rys. 10). Jeśli przypatrzymy się zamieszczonym wykresom, to trudno wyobrazić sobie, że dotyczą one tego samego regionu. ...
Dużą zmiennością charakteryzuje się pogoda w wielu regionach Związku Radzieckiego także zimą. Dotyczy to m.in. obszarów Azji Środkowej, gdzie warunki dogodne dla turystyki i wypoczynku panują zwykle przez cały rok. Tak jest w Aszchabadzie. Także tam oraz w innych znanych ośrodkach turystycznych Azji Środkowej, takich jak Chiwa, Buchara, Samarkanda, zdarzają się opady śniegu, silne mrozy. Tak na przykład w pierwszej ...
roku temperatura powietrza waha się tam w pobliżu 0°C. Zwykle jednak zima w tych regionach charakteryzuje się, przy znacznej wysokości słońca nad horyzontem, dużą liczbą słonecznych dni, co powoduje, że sucha, nie pokryta śniegiem gleba nagrzewa się do 15— 20°C. Warunki dla turystyki i wypoczynku są więc zatem bardzo korzystne. W naszym otoczeniu, wśród bliskich, znajomych są ludzie — najczęściej w ...
Nie bez powodu takich ludzi nazywa się „żywymi barometrami”, ponieważ są oni w stanie przewidzieć zmianę pogody znacznie wcześniej, niż można to zrobić za pomocą przyrządów mierzących poszczególne elementy meteorologiczne: ciśnienie atmosferyczne, temperaturę, wilgotność powietrza, prędkość wiatru.Wyjaśnieniem wrażliwości meteor otropo we j, powiązaniem jej z pewnymi chorobami zajmuje się biometeorologia.Pogoda charakteryzuje się znaczną zmiennością z dnia na dzień, szczególnie w ...
Nagłe zmiany fizycznego stanu atmosfery najczęściej związane są z przejściem frontów atmosferycznych (tj. warstw przejściowych na styku mas powietrza o różnych właściwościach fizycznych). Szczególnie szybko zmienia się pogoda w strefie frontu chłodnego. Zwykle front ten wywołuje gwałtowny spadek ciśnienia atmosferycznego i latem przynosi silne deszcze połączone z burzami, zimą zaś — śnieżyce.W. Owczarowa z Instytutu Fizykoterapii i Badania Uzdrowisk stwierdziła, ...
Badania wykazały, że zawartość tlenu w powietrzu zmienia się w rytmie dobowym i rocznym: wzrasta w godzinach nocnych i nad ranem oraz w porze jesienno-zimowej. Jednakże przy zmianie pogody związanej z przechodzeniem frontu atmosferycznego okresowość tych zmian ulega zakłóceniu. Prawdopodobnie gwałtowne zmiany zawartości tlenu w powietrzu powodują pogorszenie stanu zdrowia osób z nadciśnieniem, miażdżycą, neurasteników. Nie wykluczone, że mogą też ...
Statystyki świadczą o tym, iż w dniach o niskim ciśnieniu atmosfeirycznym dwukrotnie wzrasta liczba przypadków pogorszenia stanu zdrowia osób z chorobą nadciśnieniową w porównaniu z dniami o normalnym ciśnieniu. Osoby wrażliwe meteorotropowo szczególnie źle znoszą jednoczesne działanie obniżonego ciśnienia atmosferycznego i wysokiej wilgotności powietrza. Organizm człowieka zdrowego, w którym procesy adaptacyjne przebiegają prawidłowo, bezboleśnie reaguje na zmiany pogody. Oddech jego ...
W terminologii biometeorologicznej ludzi-barometry nazywa się mateoropatologami. Dane zebrane w różnych ośrodkach w ciągu wielu lat pozwalają na stwierdzenie, iż ponad połowa osób ze schorzeniami układu krążenia należy do tej grupy. Żle znoszą zmiany pogody także ludzie chorzy na gruźlicę płuc. Okazuje się, na przykład, że w uzdrowisku Libani w Gruzji w okresach niepogody częściej występuje u tych chorych podwyższenie ...
Szczególnie źle znoszą takie zmiany ludzie, u których choroba nadciśnieniowa połączona jest z miażdżycą tętnic, a także osoby z nerwicą wegetatywną. Stwierdzono bezpośrednią zależność między nasileniem się chorób i odczynów meteorotropowych a szybkością przechodzenia frontu atmosferycznego oraz zakresem zmian temperatury i wilgotności powietrza oraz prędkości wiatru. Tak na przykład w Petersburgu w styczniu 1780 roku wystąpiła niespotykana nagła zmiana temperatury ...
Powodem tego jest zwiększenie się liczby drobnoustrojów chorobotwórczych w powietrzu (w tumanach kurzu wzbijanych przez podmuchy wiatru), a więc prawdopodobieństwo przeniknięcia ich do organizmu człowieka staje się większe. Obniżenie temperatury powietrza prowadzi do zakłócenia termoregulacji w kończynach i w błonach śluzowych dróg oddechowych, przede wszystkim u osób nie zahartowanych i mało przebywających na powietrzu. Następstwem tego są przeziębienia, szczególnie częste ...