Czym jest rozdzielność majątkowa? Jest to nic innego jak jedna z umów małżeńskich, bardzo często określana także terminem intercyzy. Nie ma narzuconego momentu, w którym umowa musi zostać zawarta, co oznacza, że małżonkowie mogą zawszeć ją w dowolnym, dogodnym dla siebie czasie. Może być to zarówno przed zawarciem związku małżeńskiego, jak i tuż po jego ustanowieniu. Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że rozdzielność nie może zostać sporządzona z datą wsteczną. Taka umowa reguluje wyłącznie przyszłe stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami.
Kiedy rozdzielność majątkowa to dobre rozwiązanie?
Istnieje naprawdę wiele sytuacji, w których ustanowienie rozdzielności majątkowej będzie skutecznie zabezpieczało interesy obu małżonków, ale również i pozostałych członków rodziny. Dzięki intercyzie każdy z małżonków może utrzymać swoją niezależność finansową, co jak się okazuje szczególnie cenne jest w dwóch przypadkach – gdy jedno z małżonków popada w poważne długi i dochodzi do egzekucji majątku oraz przy sprawach rozwodowych dotyczących kwestii podziału majątku zgromadzonego w czasie tania małżeństwa.
Jakie są skutki ustanowienia rozdzielności majątkowej?
Gdy zostanie podpisana intercyza, przestaje istnieć wspólność majątkowa oraz majątek wspólny. Od chwili podpisania dokumentów każdy z małżonków będzie posiadał swoje udziały w dobrach, które wcześniej były uznawane za wspólne. Efektem intercyzy jest to, że każdy ze współmałżonków posiada swój indywidualny majątek, którym może dysponować w dowolnie wybrany przez siebie sposób. Dodatkowo strony po rozdzielności nie będą odpowiadały za długi współmałżonka, jeżeli takie powstaną.
Warto również wspomnieć o tym, że współmałżonek, który do tej pory nie przyczyniał się do powstawania wspólnego majątku, nie będzie miał żądnego prawa do majątku małżonka, których dotychczas pracował na wspólne dobra.
Ustanowienie rozdzielności majątkowej w czasie trwania małżeństwa
Małżonkowie mogą ustalić pomiędzy sobą rozdzielność majątkową w dowolnym momencie trwania małżeństwa. Bardzo często dzieje się tak, gdy jedna ze stron chce uchronić wszystkie dobra zgromadzone w czasie trwania związku małżeńskiego przed egzekucją wynikająca z ewentualnych długów współmałżonka. Kolejną bardzo często występującą przyczyną ustanowienia rozdzielności majątkowej jest ochrona rodziny przed ryzykiem finansowym wynikających z prowadzenia przez jednego z małżonków działalności gospodarczej.
Rozdzielność majątkowa często ustanawiana jest także w przypadku, w którym to tylko jedna ze stron przyczynia się do powstawania wspólnego majątku i zabezpieczona w ten sposób byt rodziny. Aby intercyza była prawnie wiążąca, musi zostać ustanowiona u notariusza lub przed sądem.
Czy rozdzielność majątkowa może zostać ustanowiona bez zgody współmałżonka?
Do ustanowienia rozdzielności majątkowej niezbędna jest zgodna obojga małżonków. Jeżeli jednak jej nie ma, wówczas istnieje możliwość ustanowienia rozdzielności w postępowaniu sądowym. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że aby doszło do rozprawy, muszą istnieć ku temu naprawdę istotne przesłanki.
Wspólnota majątkowa a dziedziczenie
Zawarcie umowy dotyczącej rozdzielności majątkowej nie wyklucza wzajemnego dziedziczenia. Oczywiście jest to możliwe jedynie pod warunkiem, że nie wykluczają tego zapisy zawarte w testamencie, jaki pozostawiła po sobie zmarła osoba. Jeżeli w testamencie nie zostali określeni inni spadkobiercy, wówczas jak najbardziej możliwe jest dziedziczenie po zmarłym współmałżonku.
Artykuł powstał we współpracy z Kancelaria Sprawy Rodzinne – mecenas Lucyna Szabelska