Zapalenie stawów według I. Łazowskiego związane jest z zakłóceniem przepuszczalności błon komórkowych. Rozwija się ono u ludzi ze skłonnościami do tej choroby przy sprzyjają­cym wpływie zmian pogody. Obserwuje się przy tym wzrost poziomu miedzi w surowicy krwi. Badacze sądzą, że pierwiastek ten odgry­wa dużą rolę w procesach utleniania zachodzą­cych w organizmie.Bioklimatologia — badająca działanie czyn­ników atmosferycznych i klimatu na ustrój ...

W warunkach, do których jest przyzwyczajony, przychodzi do zdrowia, odzyskuje zdolność do pracy.Znane są przypadki, że nagła zmiana warun­ków klimatycznych nie tylko szkodzi zdrowiu człowieka, ale zagraża życiu.Członek Akademii Nauk Związku Radziec­kiego A. Awcyn wyróżnił skrajnie niekorzyst­ne dla człowieka strefy klimatyczne — obsza­ry, na których działanie środowiska przyrodni­czego jest wyjątkowo nie sprzyjające. W Związ­ku Radzieckim do takich stref zaliczył: 1 ...

Awcyn uważa, że mimo wygodnych warunków bytowania w miastach napięcie ner­wowe związane z tempem życia, zanieczyszcze­nie powietrza, nadmierny hałas decydują o przynależności dużych aglomeracji do regionów niekorzystnych dla człowieka z punktu widze­nia warunków klimatycznych.O wpływie klimatu wysokogórskiego na or­ganizm człowieka będzie mowa w dalszej części książki.Antarktydę nazywa się czasem „ekspery­mentem w przyrodzie”. Nie bez powodu środek tej lodowej tarczy o ...

W głębi Antarktydy, na południowym biegunie magnetycznym, od wielu lat czynna jest ra­dziecka stacja „Wostok”, położona na wyso­kości 3600 m. W okresie polarnej nocy tempe­ratura spada tam do — 80°C i wieją bardzo silne wiatry. Do stacji tej można dolecieć ze stacji „Mimyj”, położonej na wybrzeżu kon­tynentu, samolotem po pięciu godzinach lotu. Nawet przy stworzeniu możliwie najlepszych warunków pracy i ...

Możliwości adaptacyjne organizmu ludzkiego zależą od wielu czynników. Należą do nich ce­chy psychofizyczne, uwarunkowania genetycz­ne, przebyte wcześniej choroby. Najtrudniejsze okazują się zwykle pierwsze dwa tygodnie: przyspieszeniu ulegają tętno i oddech, wzrasta ciśnienie krwi, stężenie w niej hemoglobiny, liczba czerwonych krwinek. Na początku poby­tu ludzie odczuwają bóle głowy i cierpią na bezsenność, tracą apetyt, stają się drażliwi. W środku okresu zimowania ...

Trudne warunki pobytu w stacji „Wostok” pogarsza to, że przez cały rok organizm czło­wieka jest pozbawiony promieniowania nadfio­letowego; także latem, przy temperaturze po­niżej — 30 °C całe ciało musi być zabezpieczone przed chłodem specjalną odzieżą. Nie wyjaśnio­no dotąd do końca działania na człowieka pól geoelektrycznego i geomagnetycznego, których natężenie w rejonie stacji ,,Wostok” jest duże.Poznanie reakcji organizmu ludzkiego na warunki, ...

Wa­runki życia w nie sprzyjającym dla człowieka środowisku przyrodniczym: w Arktyce, An­tarktyce, w upalnym klimacie pustyń, w wyso­kich górach — powinny być lepsze niż w za­siedlonych regionach o sprzyjającym klimacie. Stwierdzono, że proces aklimatyzacji może być ułatwiony dzięki wysokokalorycznemu i urozmaiconemu pożywieniu, z odpowiednią ilością świeżych owoców i warzyw. W tych wa­runkach zwiększa się bowiem, zapotrzebowanie organizmu na witaminy z grup ...

Niedostatkowi promieniowania nadfioletowego można zapobiec przez naświetlania lampami kwarcowymi. Bardzo ważnym czynnikiem w przystosowaniu się do życia w trudnych wa­runkach klimatycznych jest właściwe spędzanie czasu wolnego, tak by wyeliminować albo przy­najmniej osłabić niekorzystny wpływ na psy­chikę różnych czynników środowiskowych. Kontakt radiowy i listowny z rodziną, intere­sujące zajęcia w czasie wolnym, dobra atmo­sfera w zespole, jak i zadowolenie z pracy de­cydują o ...

Na Dalekiej Północy Związku Radzieckiego, w okolicach Norylska, zaobserwo­wano również, że spośród osób, które przyje­chały z południa, szybciej aklimatyzują się pracujący członkowie rodzin. Praca pochłania ich i nie pozwala na rozmyślania o nieuniknio­nych na początku pobytu niedomaganiach i złym samopoczuciu. S. Siwków — badacz pro­mieniowania słonecznego, uczestnik ekspedycji, która w okresie pierwszego Międzynarodowego Roku Polarnego w 1930 roku zimowała na ...

Nawet przy najlepszych warunkach bytowa­nia na Dalekiej Północy pracujący tam ludzie powinni spędzać dłuższe urlopy wypoczynkowe w okolicach o najkorzystniejszych warunkach bioklimatycżnych. Z przeprowadzonych badań wynika, że na terenie Arktyki nie powinny pra­cować osoby z nadciśnieniem tętniczym oraz z niektórymi innymi dolegliwościami, ponieważ mają znacznie zmniejszoną zdolność adaptacji do panującego tam klimatu.Czym wywołane są silne zakłócenia fizjolo­giczne przy zmianie miejsca ...

Znajomość fizjologicz­nych procesów przystosowania organizmu do niekorzystnych oraz szybko zmieniających się warunków przyrodniczych jest bardzo ważna w kosmonautyce i lotnictwie, przy prowadze­niu robót pod ziemią i pod wodą. Praktyczna wiedza w tej dziedzinie będzie coraz potrzeb­niejsza w miarę zagospodarowywania nowych obszarów kuli ziemskiej i opanowywania prze­strzeni okołoziemskiej. Problem przystosowania organizmu do nie­typowych warunków środowiska jest skompli­kowany i niełatwy do rozwiązania.. I ...

Po przeniesieniu się do odległych miejsco­wości, gdy człowiek znajdzie się w odmiennych warunkach przyrodniczych, rozpoczyna się pro­ces dostrajania systemów fizjologicznych orga­nizmu do nowych warunków. G. Daniszewski na podstawie wieloletnich obserwacji osób, któ­re przesiedliły się na Kołymę i w okolice Wor- kuty z rejonów Saratowa, Kujbyszewa, Nowo­sybirska, wyróżnił trzy fazy w procesie przy­stosowywania się do warunków surowej zimy podczas nocy polarnej, ...

W początkowym okresie przystosowywania się u człowieka, który przyjechał do pracy w Norylsku z miejscowości leżącej w strefie kli­matu umiarkowanego, nieprzerwanie działające w nowym miejscu pobytu odmienne czynniki zewnętrzne zakłócają procesy adaptacyjne w or­ganizmie, jego związki z otaczającym środo­wiskiem; doraźnie powstają nowe związki. Pro­ces ten jest kierowany przez ośrodki w mózgu. Prowadzi on do zmiany wrażliwości organizmu na bodźce środowiskowe, ...

Takie reakcje organizmu na radykalnie zmie­nione warunki klimatyczne G. Daniszewski na­zywa dysadaptacyjnymi nerwicami klimatycz­nymi. Termin ten uwypukla, że istotą omawia­nych dolegliwości jest zakłócenie czynności systemu nerwowego pod wpływem zespołu bodźców klimatycznych o intensywności, do jakiej organizm nie był przystosowany. Do naj­częściej występujących dysadaptacyjnych ner­wic klimatycznych w północnych regionach należy zadyszka, która męczy polarników pod­czas pracy fizycznej przez pierwsze 3—4 mie­siące ...

Zaburza to z kolei czynności układów od­dechowego i krwionośnego. Czasem przy pod­wyższonej pobudliwości występują ataki dusz­nicy bolesnej, nerwobóle oraz zakłócenia pracy żołądka i jelit. Wieloletnie obserwacje wyka­zują, że duże zdolności adaptacyjne przejawia­ją nie tylko ludzie młodzi i zdrowi, ale nierzad­ko także starsi i chorzy. Często, po wystąpieniu w początkowym okresie objawów chorobo­wych, przy kontynuowaniu pracy w nowym miejscu, właściwym trybie ...

Oznacza to, że oddzia­ływanie surowego klimatu Północy w miarę przystosowywania się do niego staje się mniej dokuczliwe. Organizm powoli przystosowuje się do gwałtownych zmian pogody.Jakie systemy organizmu chronią go przed działaniem nietypowych dla niego bodźców przyrodniczych, których w pewnych sytuacjach nie można uniknąć?Mięśnie, tkanka nerwowa (neurony) i zakoń­czenia neuronów różnią się odpornością na zmęczenie pod wpływem działania na nie bodź­ców, ...

W tym czasie mięsień zmęczony skurczami wywołanymi przez poprzednie impulsy nerwo­we zdąży wypocząć. Tak oto można wytłuma­czyć „buforowe” działanie szybkich przejść od pobudzenia do hamowania, łagodzące ujemne skutki działania silnych bodźców atmosferycz­nych: wysokich i niskich temperatur, porywi­stych wiatrów, obniżonego ciśnienia atmosfe­rycznego na centralny układ nerwowy. W dru­giej fazie aklimatyzacji następują pewne zmia­ny w funkcjonowaniu ośrodków korowych pół­kul mózgowych, odpowiedzialnych za ...

Nie zawsze jednak tak bywa. W drugiej fazie niekiedy występuje nadmierne obciążenie we­getatywnych funkcji ustroju i zaburzenie me­chanizmów regulacji, co prowadzi do dysadap- tacyjnych nerwic klimatycznych, które w pew­nych przypadkach stają się tak intensywne, że jedynym wyjściem jest powrót do poprzedniego miejsca zamieszkania. Najczęściej jednak po zastosowaniu odpowiedniego leczenia objawy chorobowe związane z aklimatyzacją ustępują. Nerwice te można w znacznym ...

Współczesna matematyka, cybernetyka, fizy­ka i chemia pozwalają głębiej wejrzeć w istotę procesów aklimatyzacji, zrozumieć, co się dzie­je wówczas w organizmie na poziomie komór­kowym i molekularnym, gdzie „wieją te prze­mienne wiatry”, których czas mierzy się w ty­sięcznych częściach sekundy. Można mieć na­dzieję, że osiągnięcia nauk przyrodniczych po­mogą medycynie w kierowaniu procesami le­żącymi u podstaw działania mechanizmów adaptacyjnych organizmu.Woda jest kolebką życia ...

Woda stanowi około 65% masy ciała ludzkiego. Bez niej nie mogłoby przebiegać wiele proce­sów życiowych. Wymiana wody i rozpuszczo­nych w niej substancji pomiędzy krwią i limfą, między limfą a tkankami zapewnia stałość ciśnienia osmotycznego krwi i płynów ustro­jowych.W przyrodzie istnieje ciągłe krążenie wody. Z powierzchni mórz i oceanów w ciągu roku wyparowuje do atmosfery 450 000 km3 wody. Para wodna ...

Zwiększa się jej twardość na skutek wzrostu zawartości soli sodu, potasu, magnezu, wapnia, żelaza, w zależności od tego, jakie ska­ły spotyka na swej drodze. Część wody wpada w szczeliny w skorupie Ziemi i dociera do jej głębszych warstw, w których temperatura jest wyższa niż na powierzchni. Nagrzewając się tam, woda staje się jeszcze lepszym rozpusz­czalnikiem. Jeśli na swojej drodze trafi ...

Zawartość różnego rodzaju soli w wodzie rzecznej zwykle nie jest duża, dzięki czemu nadaje się ona do picia. Zawiera ona również pewną ilość jonów dodatnich i ujemnych. Naj­częściej w wodzie rzecznej rozpuszczone są wę­glany, siarczany i chlorki. Mineralizacja wód w rzekach wzrasta w kierunku z północy na południe, co wiąże się ze wzrostem suchości klimatu oraz zasolenia gleb. Dlatego na ...

Woda rzek, jezior, źró­deł zawiera pewną ilość tzw. półciężkiej wody (HDO) i prawie śladowe ilości ciężkiej wody (D20), której cząsteczka ma dwa atomy cięż­kiego wodoru — deuteru, izotopu wodoru. Ilość ciężkiej wody oblicza się na około 0,2%. W ta­kich ilościach ciężka woda według opinii leka­rzy nie tylko nie jest szkodliwa, jak się sądzi, ale może nawet wpływać stymulująco na pro­cesy ...

Z jakością wody na danym obszarze, zawar­tością w niej różnych substancji związane jest występowanie wśród ludności lokalnych chorób pasożytniczych, tarczycy, zębów. Zakażenie na­turalnych zbiorników wodnych różnymi drob­noustrojami chorobotwórczymi może wywołać epidemię i pandemię czerwonki, duru brzusz­nego oraz innych chorób zakaźnych. Aby temu zapobiec, na zasadzie międzynarodowego poro­zumienia przyjęto normę czystości wody pitnej. Jakość tej wody jest kontrolowana przez służby inspekcji sanitarnej ...

Snow postarał się o za­mknięcie tej studni i wkrótce epidemia szybko wygasła. Aby uczcić pamięć lekarza, wdzięczni londyńczycy nadali jego imię jednemu z hoteli. Można spotkać się z opinią, że kulturę miesz­kańców na danym obszarze charakteryzuje średnia ilość wody zużywana przez jednego człowieka. Na przykład w średniowieczu mie­szkaniec miasta zużywał w ciągu doby średnio wiadra wody (tj. około 25 1). Obecnie w ...

Już Hipokrates zalecał nacieranie, polewanie wodą i chłodne kąpiele w celach leczniczych. Jednym z bardzo skutecznych zabiegów higie­nicznych, leczniczych i hartujących jest łaźnia parowa. Łaźnie takie znano już w starożytności w Egipcie, Rzymie, Indiach, Turcji i Grecji. Powszechne były od bardzo dawna w Rosji. Niemiecki uczony i podróżnik Adam Oiearius, żyjący w XVII wieku, w swoich wspomnie­niach z podróży do ...

Podczas kąpieli w łaźni pa­rowej ciało człowieka jest poddawane równo­cześnie działaniu gorącej wody, pary wodnej i masażowi przez nacieranie gąbką albo sma­ganie witką brzozową. Przyspiesza to przemia­nę materii, oczyszcza skórę z substancji wyda­lanych z organizmu przez pory na jej powierz­chnię. Poprawia się także krążenie krwi, co ko­rzystnie wpływa na samopoczucie. Polewanie ciała chłodną wodą albo nacieranie śniegiem po gorącej kąpieli ...

Francuski lekarz A. Bombard w książce Do­browolny rozbitek opisuje, jak przeżył samot­nie na oceanie około półtora miesiąca bez słod­kiej wody, gasząc pragnienie wodą wysysaną z ryb. Woda morska nie nadaje się do picia, zawiera bowiem dużo różnych soli, przede wszystkim soli kuchennej — chlorku sodu (NaCl). Substancje te zebrały się w oceanach i morzach wskutek rozpuszczenia się w wodzie soli ...

Ko­rzystnie wpływają na organizm człowieka ką­piele morskie. Wiąże się to z działaniem pod­czas kąpieli, a także po jej zakończeniu całego kompleksu bodźców przyrodniczych. Dlatego też już od dawna w okolicach nadmorskich lo­kuje się ośrodki wypoczynkowe i uzdrowisko­we. Jakie względy decydują o tym? Przede wszystkim wiele sprzyjających zdrowiu czyn­ników środowiskowych, działających jednocze­śnie: klimat morski pozbawiony gwałtownych zmian ciśnienia atmosferycznego i temperatu­ry, ...

Jeśli porównać skład wody w morzach, to okazuje się, że pod względem rodzaju wystę­pujących soli oraz ich stężenia różnią się one nieraz dość znacznie. Jednak w każdym morzu najwięcej jest chlorku sodu . Zasolenie wody morskiej w różnych strefach brzegowych nawet tego samego basenu jest niejednakowe. Zależy ono od warunków klimatycznych na danym obszarze, z czym związana jest szybkość parowania ...

Kąpiele w wodzie morskiej wzbogacają orga­nizm w niezbędne mu substancje i mikro­elementy. Morska plaża i cały pas przybrze­żny szerokości około 200 m to naturalne inha­latorium. Ludzie znajdujący się w tej stre­fie wdychają mineralizowane powietrze (aero­zol morski) pozbawione pyłu, zawierające dro­bniutkie krople wody, sole morskie, fiton- cydy morskich wodorostów, pożyteczne bakte­rie morskie. Te czynniki decydujące o bodźco­wych właściwościach klimatu morskiego uwzględnia ...

Prawdopodobnie łączy się to w pewnym sto­pniu z wpływem łagodnego klimatu nadmor­skiego, brakiem dużych wahań temperatury pomiędzy dniem a nocą, a także z leczniczym działaniem wszystkich naturalnych czynników charakterystycznych dla tej strefy, podnoszą­cych odporność organizmu. Zwraca się ponadto uwagę na korzystny wpływ morza na samopo­czucie człowieka, jego nastrój i doznania este­tyczne.W talasoterapii otaczające środowisko i ką­piele oddziałują w postaci bodźców ...

Ta obronna reakcja organizmu ma zapobiec nadmiernej stracie ciepła:  następuje   zwężenie               naczyń krwionośnych skóry, mięśnie kurczą się, jed­nocześnie naczynia krwionośne wewnętrznych narządów ulegają rozszerzeniu i dopływa do nich więcej krwi. Działa to pobudzająco na układ nerwowy. W następstwie tego wzmaga się wymiana gazów w płucach i krążenie krwi. Naczynia krwionośne skóry również ulegają rozszerzeniu, skóra zaczyna się czerwienić, na­pięcie mięśniowe maleje, ...

Trzeba jednak pamię­tać, że kąpiel nie może trwać zbyt długo. Kie­dy dreszcze stają się tak silne, że zaczynamy szczękać zębami, a na ciele pojawia się gęsia skórka, kąpiel trzeba przerwać, bo może za­szkodzić. Należy pamiętać, że morze jest silnie działającym środkiem terapeutycznym, który powinien być stosowany z rozwagą. Czas trwa­nia i częstość kąpieli zależą nie tylko od stanu organizmu, lecz ...

Dlatego nie należy jak to niektórzy robią — bezpośrednio po kąpieli biec pod natrysk i zmywać z siebie, jak mówią, morską sól. Kąpiele morskie są wskazane nie tylko przy spokojnym morzu, ale także podczas przyboju umiarkowanej sile, kiedy to spieniona woda wzmaga bodźcowe działanie marskiego żywio­łu. Ciało kąpiącego się jest wówczas poddawane wodno-powietrznemu masażowi, podczas które­go występuje działanie mechaniczne morskich fal w połączeniu ...

Ochładzanie ciała podczas morskiej kąpieli sprzyja hartowaniu organizmu, a także przy­spiesza spalanie cukru i tłuszczy, wzmaga pra­cę nerek. Klimat morski, jak wynika z licz­nych obserwacji, ma wpływ na mechanikę od­dychania: ruchy klatki piersiowej są wolniej­sze i głębsze, wzrasta pojemność oddechowa płuc. Klimat ten sprzyja zabliźnianiu się ognisk gruźlicy w płucach. Zjonizowane morskie po­wietrze leczy chroniczne nieżyty górnych dróg oddechowych.Talasoterapia ma ...

Szczególnie poleca się go w przypadkach zakłócenia procesów przemiany materii (otyłość, podagra), a także osobom przemęczonym pracą, cierpiącym na rozstrój nerwowy i zaburzenia snu. Jednakże pobyt w pełni lata, w największe upały w stre­fie ciepłego klimatu morskiego (Morze Czarne, Morze Śródziemne, Adriatyk) <nie zawsze jest wskazany.Lecznicze właściwości ma także nagrzany słońcem piasek nadmorskich plaż, nasycony solami. Kąpiele piaskowe są szczególnie sku­teczne ...

Szczególnie korzystne są kąpiele w morzu i w basenach z wodą morską połączone z pły­waniem. W wodzie morskiej o dużym zasoleniu ciężar ciała wynosi zaledwie 1/10 ciężaru w po­wietrzu. Zwiększa to znacznie możliwości ru­chowe kąpiącego się i ułatwia pracę układu krążenia. Badania wykazały, że pływanie żab­ką stanowi skuteczny sposób leczenia wad po­stawy i skrzywienia kręgosłupa u dzieci, a u do­rosłych ...

Ciekawe, że dzikie zwierzęta: dziki, niedźwie­dzie, jelenie — nierzadko korzystają ze źródeł wód mineralnych. W znakomitym opowiadaniu Zycie szarego niedźwiedzia E. Seton-Thompson barwnie opisał, jak stary niedźwiedź reumatyk Webb skutecznie leczył się kąpielami w dole napełnianym siarczanową wodą mineralną w Górach Skalistych, w pobliżu rezerwatu Yellowstone. Jak powstawały wody lecznicze? W jakich miejscach same wypływają na powierzchnię albo można się do ...

Bardzo wiele gorących wód mineralnych (szczaw, siarkowodorowo-węglanowyeh, chlor­kowych, siarczanowych, zawierających duże ilości żelaza, aluminium, a czasem i arsenu) znajduje się na obszarach z czynnymi wulka­nami; w Związku Radzieckim występują one na południowym wschodzie Kamczatki i na Wyspach Kurylskich.Na obszarach aktywnych wulkanicznie i mło­dych (w geologicznej skali czasu) występują gorące źródła o temperaturze 70—90°C. Są to wody szczelinowe, których wypływ na ...

Bardzo cenne źródła wód kwasowęglowych o    różnym składzie występują na obszarach, gdzie znajdują się młode (w geologicznym ro­zumieniu tego terminu) skały magmowe. Roz­topione skały magmowe wnikając w warstwę skał osadowych powodują wytwarzanie się dwutlenku węgla. Przebija się on ku powierz­chni Ziemi, rozpuszczając się w podziemnych wodach o różnych temperaturach i różnym składzie chemicznym (chlorkowo-sodowe, chlorkowo-siarczanowo-sodowe i inne).W wodach kwasowęglowych wytrącają się ...

Dzięki badaniom prowadzonym na dużej czę­ści europejskiego terytorium Związku Radziec­kiego wiemy, że na obszarze około 700 000 km2, obejmującym Wołogdę, Jarosławl, Moskwę — znajduje się zbiornik wód podziemnych. Już  w XIX wieku wysunięto hipotezę, że woda, któ­rą są nasiąknięte warstwy starych skał zalega­jące w tym rejonie, stanowi pozostałość mórz, które kiedyś (około 500 min lat temu) rozcią­gały się tu. W ...

Pod tymi warstwami zalegają skały nie przepuszczające wody, np. gliny, granity, od powierzchni dzieli wody głębinowe najczę­ściej glina. Jednakże mimo to do warstw prze­puszczalnych przenikają wody z opadów atmo­sferycznych. Dzieje się tak w miejscach, gdzie warstwa wodonośna podchodzi do powierzchni ziemi. Tak więc miejsce zasilania oddalone może być setki kilometrów od miejsca, gdzie dowiercono się do międzywarstwowych wód mineralnych.Gdy wodonośna ...

Wspom­niane baseny artezyjskie, takie jak Kotlina Podmoskiewska lub Nizina Północnoukraińska, nieraz zajmują bardzo duże obszary. Położone w nich doliny rzek i parowy przecinają w nie­których miejscach wodonośne warstwy i wów­czas po ich stokach spływają ze źródeł stru­mienie wód słodkich albo zmineralizowanych.Wszystkie podziemne wody mają duże zna­czenie nie tylko lecznicze, ale i oczyszczające, ponieważ przenikając przez glebę i skały usu­wają z nich ...

Klasyfikacja wszystkich występujących w przyrodzie wód nie jest łatwa. Bardzo wiele odkrytych źródeł ma wody o najróżniejszym składzie. Także podział wód mineralnych ze względu na ich właściwości lecznicze, jak do­tąd, nie powiódł się. Częściowo dokonali tego W. Iwanow i G. Niewrajew, którzy opracowali, po długotrwałych i żmudnych badaniach licz­nych źródeł, w tym także przez siebie odkry­tych, klasyfikację wód leczniczych występują­cych ...

Biorąc pod uwagę skład i lecznicze działa­nie źródeł Iwanow i Niewrajew wyróżnili sie­dem rodzajów naturalnych wód mineralnych. Do grupy A zaliczono wody, których lecz­nicze działanie zależy od zawartości w nich substancji mineralnych i składu jonów. Ze względu na ilość rozpuszczonych soli dzielą się one na wody o niewielkiej mineralizacji i diu- retycznym (moczopędnym) działaniu, o średniej mineralizacji, stosowane — podobnie jak ...

Duże znaczenie ma także skład jonowy wód mineralnych. Chociaż mogą być w nich zawar­te prawie wszystkie znane pierwiastki, najwię­cej jest anionów: siarczanowego, wodorowęgla­nowego, chlorkowego oraz kationów:  sodu, magnezu, wapnia.Od zawartości makroskładników: anionów kationów w wodzie mineralnej zależy jej dzia­łanie na organizm człowieka. W wielu przypad­kach wody mineralne mają skomplikowany zestaw jonowy. Klasyfikuje się je według za­wartości dominującego składnika: anionu (chlor­kowe, siarczanowe, wodorowęglanowe) ...

Wody kwasowęglowe stosowane są zarówno do picia, jak i do kąpieli. Przydatność ich do celów leczniczych związana jest z zawartością rozpuszczonego dwutlenku węgla. Wiadomo, że rozpuszczalność dwutlenku węgla w wodzie maleje wraz ze wzrostem temperatury (przy 0°C wynosi ona 3,35 g/l, przy 20°C — 1,69 g/l, przy 40°C — 0,97 g/l).Zwykle w kąpielach kwasowęglowych woda ma temperaturę 33—37°C. Tak więc, ...